27. apríl 2012 - Hvalfjarðargöngin

Um daginn fór mig að gruna að áskriftin mín að Hvalfjarðargöngunum væri að verða uppurin og ég hafði samband við Spöl og spurði um stöðu mína. Ég reyndist enn eiga inni nokkrar ferðir frá því ég greiddi síðast fyrir kannski þremur eða fjórum árum, en sá jafnframt fram á að heppilegast væri að endurnýja áskriftina sem fyrst.

„Hverskonar fífl ertu eiginlega sem nánast grátbiður um reikninginn fyrir eitthvað sem á að vera ókeypis?“
Svona kann einhver að hugsa og ég skil vel þá Skagamenn sem aka daglega um göngin og finna fyrir kostnaðinum. Það á bara ekki við um mig sem bý í Reykjavík og nota göngin einungis innan við tuttugu sinnum á ári, en er reyndar með áskrift fyrir tvo bíla þar sem ég og sonur minn erum með sameiginlega áskrift.

Ég rifja upp öll þau skipti sem ég var á ferðinni um Hvalfjörðinn í langri bílalest þar sem meðalhraðinn var innan við þrjátíu. Ástandið var óþolandi og það var full ástæða til að grípa til róttækra aðgerða og eftir allar bollaleggingar um brú yfir Hvalfjörð datt einhverjum í hug að bora göng undir fjörðinn. Það varð ofan á og hafist var handa við borun árið 1996.

Í nóvember 1996 var ég á ferð um landið. Fyrr um haustið hafði ég haldið austur á Eskifjörð til afleysninga á nótaskipið Jón Kjartansson og var afleysningunni lokið og kominn tími til heimferðar og nýrra starfa í Reykjavík. Suðurleiðin til Reykjavíkur var lokuð vegna eldgoss í Vatnajökli og síðan flóða á Skeiðarársandi nokkru áður og ekkert annað í stöðunni en að fara norður fyrir land í hálkunni og þótt ég væri á fjórhjóladrifnum bíl var hann á sumardekkjum. Ég lagði af stað frá Eskifirði um eftirmiðdaginn og ákvað að gefa mér allan tíma í heiminum til ferðarinnar. Ferðin gekk vel þótt mér leiddist alveg ömurlega þar sem ég var ein á ferð um Möðrudalsöræfin, hvergi bíll sjáanlegur og ég var ein í heiminum í glampandi tunglskini, frosti og hálku. Í Ljósavatnsskarðinu kom ég að flutningabíl frá Neskaupstað sem var á hliðinni, en björgunarsveitarmenn unnu við að bjarga verðmætum úr honum yfir í annan bíl. Þreytt kom ég til Akureyrar og borðaði heima hjá Jóhannesi vini mínum Pálssyni sem nú er látinn fyrir nokkrum árum og eftir rúmlega klukkutíma hvíld hjá þeim hjónum hélt ég áfram ferð minni.

Ég hélt áfram að aka eftir aðstæðum, óvön íslenskum fjallvegum og nýlega flutt frá Svíþjóð. Aftur kom ég að flutningabíl á hliðinni og aftur naut ég þess að íslenskir björgunarsveitarmenn voru hjálplegir bílstjóranum á flutningabílnum og ég hélt áfram ferð minni án sérstakra tafa. Þreytan var farin að segja verulega til sín og þegar komið var að Hreðavatnsskála stöðvaði ég bílinn þótt um miðja nótt væri og fékk mér nokkurra mínútna göngu til að sofna ekki undir stýri. Síðan hélt ég áfram ferð minni.

Þegar ég kom í Hvalfjörðinn sá ég handan fjarðarins hvar vinnuljósin sögðu að eitthvað mikilfenglegt væri í gangi. Ég átti hinsvega enn langa ferð fyrir Hvalfjörðinn og kom ekki að ljósunum fyrr en nærri klukkustund síðar, þá örþreytt og enn ekki komin til Reykjavíkur. Það verður yndislegt þegar göngin verða komin í gagnið og hægt verður að aka þessa leið án óþarfa tafa hugsaði ég um leið og ég ók um Kjalarnesið og til Reykjavíkur þar sem ég komst loksins í rúmið eftir fjórtán tíma ferð í snjó og hálku frá Austfjörðum.

Svo voru Hvalfjarðargöngin tekin í notkun einu og hálfu ári síðar, einhver best heppnaða samgöngubót Íslandssögunnar. Ég borga glöð þessar fáu krónur sem það kostar að spara mér Hvalfjörðinn og lengi verð ég minnug þessarar nætur þar sem ég var að leka niður af þreytu og átti allan Hvalfjörðinn eftir. Síðan þá hefi ég verið mikil áhugamanneskja jarðgangna á Íslandi.